Van discussie naar dialoog.
Corona
Wanneer we kijken naar de huidige situatie in Nederland en in de wereld zien we dat het thema ‘Gelijk of geluk’ weer volop wordt getriggerd door de Corona pandemie. Je kunt geen TV zender opzetten of voor- en tegenstanders van maatregelen rollen op het beeldscherm over elkaar heen met ieder een eigen mening waarin ook geen plek is voor de mening van anderen. Een verontrustend gevolg is het verdwijnen van de dialoog, het meer en meer polariseren van de samenleving en het ontstaan van extremere standpunten binnen onze bevolking.
Niemand voelt zich hierbij gelukkig maar wie heeft nu gelijk?
Gaan we van he macro niveau naar het micro niveau dan kunnen we hetzelfde zien binnen onze organisaties, onze teams en al onze (werk)relaties.
Kijk eens even naar je eigen leefwereld; wat zie je dan bij jezelf? Wat doe jij in privé of zakelijke situaties wanneer iemand anders een andere mening of invalshoek heeft dan jij?
Hoe reageer jij en hoe communiceer jij dan?
Natuurlijk is er niets mis mee om een eigen standpunt in te nemen en dit ook met argumenten te verdedigen. Jouw mening is immers waardevol en is een optelsom van je kennis, ervaring en je waarneming. Jouw standpunt kan bijdragen tot het uiteindelijk komen tot de best mogelijke oplossing. Hetzelfde geldt echter ook voor die van anderen.
Discussie
Wanneer iedereen hetzelfde standpunt heeft, is er geen vuiltje aan de lucht. Wanneer standpunten echter verschillen en indruisen tegen elkaar, bestaat de kans dat er een discussie ontstaat omdat dan iedereen zijn of haar standpunt gaat verdedigen. Op zich ook nog niet zo’n probleem.
Blijft iedereen vervolgens ‘steken’ in deze discussie en alleen nog bezig met het verdedigen van meningen, dan wordt het uiteindelijk een strijd waarbij men alleen nog maar z’n gelijk wil halen.
Een beetje psychologie
Ieder van ons heeft legio gedachten. oordelen, ideeën over zichzelf, ideeën over de ander, (voor)oordelen, overtuigingen en meningen over wat goed of fout is. Dat is tevens wat ons als mens uniek maakt en hoeft ook absoluut geen probleem te zijn. Het wordt een probleem als wij al dit soort zaken in ons als ‘dé waarheid’ gaan zien. We gaan dan onze overtuigingen geloven en identificeren ons ermee. Logischerwijs sluiten we ons vervolgens ook af voor andere invalshoeken en perspectieven. Ons ego wordt versterkt.
Op het moment dat we dat doen, hebben anderen om ons het het automatisch ook bij het verkeerde eind. “Zij snappen het niet”. Telkens wanneer anderen je met een andere mening confronteren merk je ook meteen dat je ego in opstand komt.
Begrijp ons niet verkeerd; om je als mens goed te kunnen ontwikkelen heb je een ego nodig. Ego helpt namelijk om je eigen ‘ik’ te kunnen onderscheiden en te ontwikkelen. Als mens willen we zo allemaal gezien en gewaardeerd worden.
Het is echter wel belangrijk om je eigen ego in balans te houden. Teveel ego maakt je egocentrisch, en te weinig ego maakt je onnodig kwetsbaar.
Dialoog
Het woord ‘Dialoog’ betekent letterlijk ‘Samenspraak’. Een dialoog lijkt op een discussie maar is toch wezenlijk anders. Dialoog ontstaat als jij echt luistert naar de standpunten van anderen en deze probeert te begrijpen. een belangrijke voorwaarde is hierbij dat je openstaat voor nieuwe inzichten en perspectieven.
In een dialoog ben je nieuwsgierig naar de mening van de ander en onderzoek je tegelijkertijd bij jezelf of je eigen mening op punten bijgesteld moet worden. Je bent dus aan het onderzoeken of je kunt leren van de ander. Je weet ook dat dé waarheid niet bestaat maar dat in ieders mening of perspectief een stuk waarheid zit waardoor deze oom niet beter of slechter is dan de die van een ander
Gelijk of geluk
“Wil je wonen in het huis van het Gelijk of in het huis van het Geluk”
Geen gemakkelijke keuze. Elke keuze heeft zijn voor en tegens. Kies je voor ‘wonen in het huis van het Gelijk’, dan heb JIJ altijd gelijk. Een belangrijk nadeel is echter dat je ook altijd alléén in dit huis woont want er kan in jouw leven steeds maar één gelijk hebben en dat ben jij.
Kies je voor ‘wonen in het huis van Geluk’, laat je anderen volop toe in je leven. Je ‘woont’ dus samen met veel andere meningen. Dit betekent dus dat jouw ‘gelijk’ niet meer telt.
Geluk en Gelijk gaan nooit samen. Je kunt immers maar in één ‘huis’ wonen’. Het voortdurend willen halen van je gelijk maakt je uiteindelijk niet gelukkiger want mensen zullen je wellicht steeds meer gaan mijden. In een uiterste situatie eindig je in je eigen ivoren toren. Daarnaast maak je jouw geluk afhankelijk van anderen. Je kunt immers pas tevreden zijn wanneer anderen jou daadwerkelijk gelijk geven. Dat is leven vanuit afhankelijkheid. Een leuk artikel van soChicken illustreert dit nog verder.
Geluk bepaal je voor een belangrijk deel zélf. In de kern hoef alleen maar blij te zijn met wie je bent, los van wat de ander vindt of denkt. Dus ook los van het wel of niet krijgen van gelijk. Verder zitten er massa’s geluk in het ontdekken van andermans inzichten en het elkaar zo verder inspireren.
Van discussie naar dialoog
Hoe zet je nu telkens de stap van discussie naar dialoog? Welnu, door persoonlijk leiderschap, door bij jezelf stevig aan de noodrem te trekken op het moment dat je vanuit je eigen perceptie een conclusie hebben getrokken over iets en je mening hebben bepaald. Op dat moment stel je vervolgens de volgende twee vragen:
“Waar zou ik ongelijk kunnen hebben?”
“Waar zou de ander gelijk kunnen hebben?”
Aan wie stel je deze vragen? …… Aan jezelf?
Nee, je stelt deze vragen juist aan de ander!
Wanneer je deze vragen aan de ander gesteld hebt, is het en kwestie van écht durven te luisteren naar de reactie van de ander.
Gelijk of geluk: één letter maakt een wereld van verschil.
Dit artikel is mede geïnspireerd door het werk van Marjan Haselhoff en Mirjam Spitholt
