Waarom eigenaarschap verder gaat dan alleen verantwoordelijkheid.
Dit artikel borduurt voort op ons artikel over Verantwoordelijkheid als persoonlijke kracht . Lees dit ook nog even.
In veel organisaties worden de termen responsibility, accountability en ownership door elkaar gehaald. Toch zijn het drie totaal verschillende niveaus van betrokkenheid – en het is precies dat verschil dat bepaalt of een team gewoon functioneert of echt uitblinkt.
1. Responsibility: taken uitvoeren
Verantwoordelijkheid (responsibility) is het startpunt. Iemand krijgt een taak en wordt geacht die uit te voeren. Denk aan: “Jij bent verantwoordelijk voor de maandelijkse rapportage.” Het is duidelijk wat je moet doen, maar jouw rol blijft beperkt tot de uitvoering. Dit niveau is nodig, maar vormt geen diepere betrokkenheid.
2. Accountability: aanspreekbaar zijn op het resultaat
Accountability betekent dat je niet alleen taken uitvoert, maar ook echt aanspreekbaar bent op het resultaat. Je bent niet alleen verantwoordelijk voor wat je doet, maar je wordt ook afgerekend op hoe je het hebt gedaan en het effect op het geheel. Managers en teamleiders worden vaak accountable gehouden voor het succes of falen van hun afdeling of project.
3. Ownership: het verschil maken door betrokkenheid en initiatief
Ownership gaat nog een stap verder. Hier voel je je eigenaar van het grotere geheel. Je denkt en handelt niet alleen vanuit je eigen taken, maar neemt actief initiatief, kijkt vooruit, lost problemen op zonder dat iemand het vraagt en voelt je echt verbonden met het resultaat. Je voelt je persoonlijk aangesproken, ook als niemand het expliciet zegt. Ownership zie je bij mensen die zeggen: “Dit is mijn team, mijn project, mijn verantwoordelijkheid – ik zorg dat het goed komt.” Lees ook dit artikel nog even.
Voorbeeld uit de praktijk:
Een teamsecretaresse werkte altijd volgens haar takenlijst. Op haar werk was niets aan te merken maar ze liet lastige knelpunten liggen tot iemand anders ze oppakte. Dit frustreerde haar collega’s dusdanig dat ze bij ons teamprogramma hiermee werd geconfronteerd. Met vallen en opstaan is ze daarna aan de ontwikkeling van haar eigenaarschap gaan werken. Tijdens onze laatste sessie werden haar woorden: “Ik wacht niet meer af, ik zorg nu dat het geregeld wordt.” dan ook met applaus van haar teamleden ontvangen.
Waarom is dit onderscheid belangrijk?
Teams waar alleen sprake is van responsibility, blijven steken in ‘doen wat moet’. Met accountability ontstaat er meer duidelijkheid en aanspreekbaarheid. Maar teams waarin mensen ownership tonen, worden wendbaarder, krachtiger en halen samen veel meer uit zichzelf. Hier ontstaan de beste resultaten én de meeste werkvreugde.
Wat kun je als leider doen?
- Maak in je team het verschil tussen responsibility, accountability en ownership bespreekbaar.
- Geef ruimte voor eigenaarschap: laat mensen meepraten, beslissen en fouten maken.
- Beloon initiatief en betrokkenheid, niet alleen ‘het uitvoeren van de opdracht’.
Tot slot: eigenaarschap als groeiversneller
Organisaties die inzetten op ownership bij alle medewerkers, bouwen aan duurzame groei en een cultuur van verantwoordelijkheid, trots en verbinding. Dit is precies waar OrganisatieGroei bij helpt: eigenaarschap zichtbaar en werkend maken op alle niveaus in je organisatie.
