De juiste ‘plek’; dé basis voor leiderschap!
Vorige week belde een leidinggevende met de vraag hoe hij zijn team optimaal kon ontwikkelen. Het team was een half jaar geleden gevormd vanuit een heroriëntatie binnen de organisatie. De leidinggevende was recent aangesteld om dit team te gaan leiden.
In feite is deze vraag tevens de hamvraag voor iedereen die mensen op welke manier dan ook aanstuurt. Reden om er dit artikel aan te wijden.
Systeem
Trouwe lezers weten dat we als W2 Insight bij elk teamproces kijken naar het ‘systeem’; het krachtenveld van (vaak onzichtbare) relaties, interacties en gedragspatronen tussen teamleden.
Dit ‘systeem’ is een krachtig iets waar geregeld leiders hun tanden op stuk bijten wanneer ze bijvoorbeeld een cultuurverandering willen doorvoeren.
Over de kracht van systemen hebben we meer artikelen geschreven. Lees bijvoorbeeld ‘rangorde’, ‘binding’ en ‘balans’ nog eens.
Boom
Terug naar de vraag van de leidinggevende.
Een belangrijk aspect bij goed leiderschap is je juiste ‘plek’ innemen. We vergelijken dat vaak met een boom. Stel je maar eens een machtige eik voor met een groot en dik bladerdak. Zo’n eik zie je al van ver staan, je kunt er niet omheen. Bij zo’n eik voel je je zelfs als mens soms klein. Deze eik geeft massa’s schaduw, het bladerdak laat geen licht door dus onder de eik groeit bijna niets.
Stel je nu eens een jong boompje voor, zo’n dunne spriet. Heel anders als bij de eik, laten hier de bladeren volop zonlicht door, dus het onkruid eronder kan welig tieren. De schaduw die je van zo’n boom hebt, is te verwaarlozen.
‘Leuk verhaal’ zul je wellicht denken. Toch laat dit voorbeeld de twee uitersten zien van de ‘plekken’ die jij kunt innemen in elke situatie waarin anderen vertrouwen op jouw aansturing.
Zie jij je als leidinggevende misschien als die eik? Fijn; je geeft je medewerkers volop schaduw. Weet echter ook dat jij misschien ook teveel van het zonlicht pakt waardoor je medewerkers onvoldoende kunnen groeien en ontwikkelen. Je houdt je mensen dan ‘klein’.
Herken je iets van jezelf in dat mager boompje? Je medewerkers krijgen in dat geval geen schaduw van je, ze staan volop in de zon en krijgen dus niet de steun die ze van je nodig hebben. Ze zullen hun eigen weg gaan, beslissingen zélf en buiten je om nemen of in het ergste geval je zelfs overschaduwen.
Je zult dus altijd als leidinggevende je plek willen kiezen waarbij je medewerkers het ‘zonlicht’ krijgen dat ze nodig hebben om verantwoordelijk en taakvolwassen te kunnen zijn en tevens de schaduw (lees het vertrouwen en de veiligheid) om ze zich kunnen ontwikkelen.
Geen gemakkelijke opgave!
Hoe kun je hiervoor zorgen?
1 Geef iedereen zijn of haar eigen ‘plek’
Het organisatieschema van de onderneming is hier een mooi hulpmiddel. Daarin staat namelijk formeel wie welke plek inneemt. Belangrijk is wél te onderzoeken of schema nog actueel is en aansluit op de werkelijke gang van zaken in de organisatie.
Dat lijkt theoretisch maar is van groot belang. Het schema heeft namelijk als doel: iedereen een plek geven binnen de organisatie met de daarbij behorende verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Het laat meteen ook zien hoe dat voor jou geldt. Wanneer je als leidinggevende merkt dat teamleden bepaalde verantwoordelijkheden onvoldoende nemen, betekent dat ook dat je hen aanspreekt op ‘plek’, op hun gedrag.
2 De juiste stoel
Kijk eens of iedereen van je team, inclusief jezelf, op de juiste ‘stoel’ zit. Het is niet goed wanneer medewerkers structureel taken en verantwoordelijkheden van collega’s op zich nemen. Het zit helemaal scheef wanneer teamleden structureel jouw taken of verantwoordelijkheden op zich nemen omdat jij het te druk hebt of om andere redenen jouw taken niet voor de 100% doet. In feite neem jij dan je ‘plek’ niet in.
Wat er dan eigenlijk gebeurt is dat zo’n teamlid (met de allerbeste bedoelingen overigens) voor jou als leidinggevende gaat ‘zorgen’. Dat lijkt op een kind dat voor zijn ouders gaat zorgen.
3 Communiceer!
Communicatie biedt voor heel veel problemen een oplossing. Met betrekking tot het thema ‘plek innemen’ geldt dat je als leidinggevende alle verwachtingen die je hebt helder en duidelijk communiceert. Niet alleen de verwachtingen naar je teamleden maar ook de verwachtingen die je hebt naar je eigen leidinggevende of je directie. Je laat zo niet alleen weten welke ‘plek’ jijzelf wilt innemen maar je helpt anderen ook in het innemen van hun eigen ‘plek’.
Omgekeerd
We zijn er heel blij mee onze artikelen niet alleen door leidinggevenden gelezen worden. daarom willen we ook al onze andere lezers vragen om in werksituaties maar ook in privé situaties telkens de juiste ‘plek’ in te nemen en anderen erop aan te spreken dat ook te doen. Gegarandeerd dat dit samenwerking en harmonie versterkt.
Even sparren?
Wil je gewoon om tafel om je uitdagingen aan ons voor te leggen of om gewoon te sparren over wat je op gebied van leiderschap bezig houdt?
Geen probleem! Klik op de groene button rechtsboven in het scherm en boek je gesprek
Kijk daarnaast ook eens naar ons leiderschapsprogramma ‘Lead the way you love’. In dit jaarprogramma ga je als leider op ongeëvenaarde wijze verder ontwikkelen.
Mooi artikel!
Ahh mensen, wat een mooi stuk. Hier ben ik blij mee want loop al een tijdje met de vraag hoe het komt dat het lijkt of in ik vergaderingen niet gehoord word. Nu is het me duidelijk. Ik neem gewoon mijn plek net in. Dat gaat nu veranderen! Thanks
Mooi artikel. Goed om weer die systemische artikelen te lezen. Dat verklaart allemaal zoveel.
Goed stuk. Ik kom graag snel weer een kop koffie bij jullie drinken om hier meer over te weten.
Groet, Suzanne
🙂 nu begrijp ik waarom thuis de kids het soms voor het zeggen hebben.
Die zullen niet blij zijn met dit artikel.
Dank, Hans
Dit is echt goede info. Zo heb ik het nog nooit bekeken. Dank jullie wel!
(Ga er meteen mee aan de slag ook)