De Kunst van het ‘niet weten’
Vind jij het ook belangrijk om alles te weten of een duidelijke mening over iets te hebben?
Niks mis mee; zo zijn we opgevoed.
We zijn zo helaas ook opgevoed met de overtuiging dat, wanneer je iets niet weet, je dom bent.
Voor velen van ons en zeker voor managers en leidinggevenden, levert deze gedachtegang echter (te)veel stress op; we moeten voortdurend in ‘control’ zijn.
Kijk bijvoorbeeld eens naar het meubelstuk dat tegenover je staat. Of kijk als er geen meubelstukken aanwezig zijn naar een persoon in de buurt… hoe groot zijn ze precies? En weet dat maar één antwoord het correcte antwoord is, namelijk:
“Ik weet het niet”.
Herken je dat gevoel van vrijheid wanneer je jezelf toestaat om toe te geven dat je het niet weet? Er is geen twijfel, geen druk om één bepaald antwoord te moeten verdedigen en geen verlangen om anderen te overtuigen van jouw waarheid. Je bent eerlijk en niet gebonden aan een je eigen oordeel!
Leren
“Ik weet het niet” is waar leren begint. Het is ook waar het echte luisteren begint. Je zult nooit een goede luisteraar worden wanneer je denkt dat je de persoon waarmee je praat, al kent of al alles denkt te weten over het onderwerp waarover je het hebt. Ook jezelf verwonderen kan alleen maar wanneer je niet alles tot in de puntjes wilt weten. Wanneer je je hart, ogen en ogen openhoudt.
Onderstaand verhaal zal het verder verduidelijken…
Een zeergeleerde wetenschapper gaat naar een bos in de buurt om een wijze man te ontmoeten die daar woont. Meteen wanneer hij aankomt, zegt hij redelijk arrogant tegen de oude man: “Ik ben een bekende wetenschapper, maar ik heb veel over u gehoord en daarom kom ik kijken wat u mij nog kunt leren”.
De wijze man lacht en zegt: “Natuurlijk. Maar laten we eerst een kopje thee drinken”.
Hij geeft de wetenschapper een kopje en begint de thee in te schenken. Het kopje raakt vol, maar de wijze man blijft doorschenken. Verstoord roept de wetenschapper: “Stop, stop! Zie je dan niet dat er geen plaats meer in het kopje is voor de thee? Je knoeit de thee over het hele vloerkleed!”
“Dat is hetzelfde als wat er met jou aan de hand is” antwoordt de wijze man. “Je komt hier naartoe en zegt dat je van mij wilt leren, maar jouw kopje is al vol!”
Nieuwe creativiteit
Het toegeven van eigen onwetendheid maakt dat je in een staat van creatieve openheid terecht komt. We kunnen het nieuwsgierigheid noemen, of je kan het omschrijven als: “Ik weet het niet, maar ik wil er wél achter komen”.
‘Ergens achter willen komen’ is een dynamisch proces, terwijl ‘iets weten’ statisch is en een soort van mentale blindheid met zich meebrengt. En het is nu eenmaal een gegeven dat niets in onze huidige wereld statisch is.
wijsheid in nieuwsgierigheid
Iedereen kent wel deze staat van nieuwsgierigheid. Je herkent het bij kinderen, die de wereld soms lijken te bekijken door een magische bril. Je voelt het ook, wanneer je in een flow zit en de tijd lijkt te vervagen. Misschien ben je het vergeten, of geloof je dat die staat van creatieve openheid alleen maar voorkomt in bepaalde situaties, maar weet dat het eigenlijk altijd in jou zit, wachtend tot dat jíj er iets mee doet.
Hoe dan ook, maak een begin met het (be)oefenen van de kunst van het niet weten!
Een andere vorm van leiderschap
Wanneer je vandaag een gesprek hebt met iemand, over wat dan ook, probeer er dan eens geen mening over te hebben. Kijk eens of je jezelf kan toestaan om ‘niet te weten’; of het nu gaat om een persoon, een onderwerp of gebeurtenis.
Experimenteer eens met luisteren zon der interpreteren, zonder het eens of oneens te zijn en kijk hoe dat je creativiteit groter maakt.
Want zei Socrates ooit niet al: “Het enige dat ik weet is dat ik niets weet”.
W2 Insight
W2 Insight helpt managers met het bouwen van High Performance teams en met hun eigen leiderschap daarin. Wil jij ook groeien in je leiderschapsrol en die groei zien doorwerken in je eigen team? Neem dan eens vrijblijvend contact met ons op!
Zoals altijd zijn we erin geïnteresseerd wat je van dit artikel vindt.
Leuk artikel. Ik had het half gelezen op Linkedin, maar kon het niet meer terugvinden. Fijn dat het ook op jullie site staat.
Een ‘wijs’ verhaal, wat meer relativering en minder ‘waanwijsheid’ zou geen overbodige luxe zijn.
Gelukkig zijn er nog lieden zoals René van der Gijp die met zijn lezingen en boeken, ‘De Wereld volgens Gijp’, ons een spiegel voorhoudt en een antwoord probeert te geven op de vraag ‘Waar zijn we nu mee bezig?’
Hallo Ab,
Wederom dank voor je input!