Samenwerken: het klinkt simpel, maar onder druk schiet menig team in de “overlevingsstand”. Targets, tijdsdruk of onduidelijkheid zorgen ervoor dat mensen zich terugtrekken op hun eigen eilandje. Iedereen richt zich vooral op zijn eigen taken, en besognes. De “wij versus zij” sfeer groeit met frustratie, eiland gedrag en slechte communicatie tot gevolg.
Herkenbaar?
Misschien heb je het ook meegemaakt: in vergaderingen worden ideeën mondjesmaat gedeeld en collega’s focussen zich vooral op hun eigen belangen. Soms lijkt het alsof iedereen z’n eigen wedstrijd speelt op hetzelfde speelveld. Het bekende spreekwoord “Vele handen maken licht werk” geldt niet meer. De sfeer veranderd steeds verder in “Ieder voor zich en God voor ons allen”.
Waarom vallen teamleden zo gemakkelijk terug in de ‘ik-modus’?
Psychologisch is het heel logisch. Wanneer er onzekerheid of stress speelt, kiest ons brein voor zekerheid en overleven. We trekken ons terug, beschermen onszelf en laten het grotere geheel los. Onderzoek van Amy Edmondson (Harvard) toont aan dat psychologische veiligheid essentieel is om als team niet in de overlevingsstand te blijven hangen, maar samen te groeien. Waar geen vertrouwen is, spreekt niemand zich uit en blijft iedereen op zijn eigen ‘eiland’.
Eigenaarschap als vliegwiel
Wat maakt het verschil tussen een team waar iedereen vooral met zichzelf bezig is, en een team waar samenwerking vanzelfsprekend voelt? Eigenaarschap lijkt iets individueels: je neemt verantwoordelijkheid voor je eigen rol en komt je afspraken na. Maar in sterke teams ontstaat gedeeld eigenaarschap: iedereen voelt zich samen betrokken bij het teamdoel. Je spreekt elkaar aan, steunt elkaar en denkt actief mee met het geheel. Zo groeit échte samenwerking, zonder dat je je persoonlijke verantwoordelijkheid kwijtraakt.
In teams met gedeeld eigenaarschap:
- Denkt en handelt iedereen vanuit het gezamenlijke doel.
- Spreekt men elkaar aan én ondersteunt elkaar.
- Is informatie voor iedereen toegankelijk; niemand hoeft te vissen naar wat hij/zij moet weten.
- Worden successen samen gevierd en fouten samen opgelost.
Het vraagt een andere houding: niet alleen “Wat heb ík nodig?” maar ook “Wat heeft het team nodig en hoe kan ik hierin bijdragen?”
Hoe maak je de omslag?
- Maak doelen en verwachtingen expliciet. Iedereen weet waar het team voor gaat en wat zijn of haar rol is.
- Moedig open communicatie aan. Twijfels en ideeën worden uitgesproken. Geef als leidinggevende het goede voorbeeld.
- Stimuleer feedback en onderlinge support. Spreek elkaar constructief aan én help waar nodig.
- Vier samen successen. Niets werkt zo verbindend als samen behaalde resultaten vieren.
- Heb oog voor een structureel te hoge werkdruk voor je mensen. Zorg als leider voor een gebalanceerde werkdruk voor iedereen.
Henry Ford:
“Coming together is a beginning; keeping together is progress; working together is success.”
Zie het verschil
Teams die deze stap maken, ervaren direct meer werkplezier, vertrouwen en creativiteit. Het resultaat; Hogere prestaties, minder stress en vooral meer trots op wat je samen bereikt.
Wil je dat jouw team ook groeit naar gedeeld eigenaarschap? Bekijk deze TED Talk voor inspiratie:
Een sterk team bouw je niet in één dag; het vraagt inzet, geduld en continu bewust samenwerken. Toch is het essentieel er voortdurend aan te werken want de tijd van eilandjes en ieder-voor-zich is echt voorbij. Hoe sneller je investeert in gedeeld eigenaarschap, hoe sneller je samen de vruchten plukt. Lees daarom ook nog even dit artikel.
Wil je hiermee aan de slag? OrganisatieGroei helpt jou en je team verder!
