Dienend Leiderschap

De noodzaak voor veranderen is voor veel organisaties en medewerkers eerder regel dan uitzondering geworden; organisaties moeten zich voortdurend aanpassen aan een snel veranderende omgeving. Tegelijkertijd geven medewerkers steeds vaker aan dat zij behoefte hebben aan meer vrijheid, verantwoordelijkheid, bevoegdheden en ontwikkeling in hun werk en in de manier waarop zij hun werk inrichten. Voor veel organisaties en managers een verandering op zich! Dienend Leiderschap lijkt de leiderschapsstijl te zijn om zowel aan deze verwachtingen van medewerkers tegemoet te komen als om organisatieveranderingen effectief te realiseren. Bij Dienend Leiderschap gaat het in de meest brede zin van het woord om het dienen van medewerkers, organisatie en maatschappij. Vanuit het perspectief van Dienend Leiderschap neemt iemand de leiding, omdat het dienen van het algemeen belang ook de organisatie op termijn de meeste ‘winst’ oplevert. Wat wordt van een ‘dienend leider’ verwacht? Een dienend leider laat acht belangrijke gedragingen zien, namelijk: • Medewerkers stimuleren. • Niet telkens op de voorgrond willen staan. • Verantwoordelijkheden aan medewerkers geven en hen er ook op aanspreken. • Authenticiteit. • Vergevingsgezindheid. • Bescheidenheid. • Durf. • Een lange termijn visie hanteren waarbij het algemeen belang voorop staat. Deze gedragingen kunnen ook worden gezien als een goede mix van ‘hardere’ en ‘zachtere’ eigenschappen met één belangrijk doel; creëren van vertrouwen! Een dienend leider genereert vertrouwen bij zijn medewerkers omdat deze niet worden afgeleid door een onveilige omgeving, door de gedachte dat ze op hun tellen moeten passen of door twijfels aan de echte bedoelingen van hun leider. Een dienend leider accepteert zodoende ook dat medewerkers fouten maken om te leren. Het spreekt voor zich; dit vertrouwen is essentieel voor het goed functioneren van individuen, teams en organisaties. Een dienend leider ondersteunt zijn medewerkers in hun ontwikkeling, stimuleert hen pro-actief te zijn, positioneert zichzelf naar de achtergrond en geeft medewerkers waardering, verantwoordelijkheid alsmede de credits die ze verdienen. Daarnaast is hij authentiek in zijn gedragingen waardoor zijn leiderschap natuurlijk is. Hij stelt zich bescheiden op met het doel de groei van medewerkers te bevorderen. Tot slot steekt een dienend leider zijn nek uit ten behoeve van de doelstellingen die hij heeft. Uit het onderzoek van Berenschot/RuG blijkt dat ook de veranderbereidheid van medewerkers sterk toeneemt wanneer deze binnen hun organisatie of team Dienend Leiderschap ervaren. Dit zit ‘m vooral in de factor Communicatie. Bij Dienend Leiderschap immers is er een veel directere band tussen leidinggevende en medewerkers waarbij de leidinggevende door de medewerker als ‘echter’ wordt ervaren. Iemand die als ‘echt’ en authentiek wordt ervaren, krijgt automatisch meer vertrouwen en weet medewerkers dus veel gemakkelijker mee te nemen in een organisatieverandering en de noodzaak hiervan te communiceren. Nog even voor de goede orde; Dienend leiderschap behelst niet dat je leiding uit handen geeft; integendeel. Jij loopt meer dan ooit voorop. En nu jij? Heb jij de kenmerken van een dienende leider? Wil jij een meer dienende leiderschapsstijl ontwikkelen? De Universiteit van Nebraska-Lincoln heeft deze eenvoudige vragenlijst opgezet. Bronnen: Berenschot Blue Paper Dienend Leiderschap (2013) ‘Dienende leiders krijgen meer gedaan’, M. van Blommestein (2013) Onderstaand nog een boeiende video van Herb Kellener, Chairman van Southwest Airlines